Naast publiekrechtelijke samenwerking in de vorm van gemeenschappelijke regelingen werkt de gemeente Helmond voor het realiseren van haar doelen ook samen met andere overheden (en private partijen) in samenwerkingsverbanden met als grondslag lichtere regelingen zoals bijvoorbeeld een convenant of een bestuurlijke overeenkomst. De “Notitie verbonden partijen” (Commissie BBV, oktober 2016) spreekt van een “regeling zonder meer”. Deze samenwerkingsverbanden zijn geen rechtspersonen. Ook wordt niet (volledig) voldaan aan de definities in artikel 1 BBV, met name met betrekking tot de definitie “financieel belang”. In deze gevallen wordt in de notitie geadviseerd om deze organisaties ook te vermelden in de paragraaf verbonden partijen. De commissie zegt hierover:
“In het geval dat formeel juridisch geen sprake is van een verbonden partij door het ontbreken van een financieel belang zoals gedefinieerd in het BBV, maar er wel sprake is van:
- een structurele bekostiging in overwegende mate van (de activiteiten van) een organisatie via één of meer geldstromen (begrotingsfinanciering, subsidie en overeenkomst van opdracht); én
- een bestuurlijk belang;
beveelt de Commissie BBV aan om deze organisaties gezien het maatschappelijke of algemene belang en de mogelijke risico’s toch op te nemen in de paragraaf verbonden partijen.”
Doorgaans is de gemeente bij de start van de samenwerking een verplichting aangegaan om jaarlijks haar aandeel in de organisatiekosten van de samenwerking te voldoen. Deze bijdrage is opgenomen in de deze begroting. Een van de partners in de samenwerking treedt op als penvoerder (penningmeester, opdrachtgever naar derden, en indien van toepassing, werkgever). Indien de samenwerking leidt tot verplichtingen voor het uitvoeren van programma’s of projecten vindt afzonderlijke besluitvorming plaats. Anders dan bij publiek rechtelijk verbonden partijen is het samenwerkingsverband niet verplicht een begroting te maken en aan de gemeenten voor zienswijzen voor te leggen, dan wel een jaarrekening vast te stellen.
Gemeenten kunnen geen taken en bevoegdheden delegeren of mandateren aan een “regeling zonder meer”. Het accent ligt op beleidsafstemming of coördinatie. Het bestuurlijk belang krijgt vorm in deelname aan een bestuurlijk gremium (bijvoorbeeld een stuurgroep) waarin doorgaans alle deelnemers aan de samenwerking vertegenwoordigd zijn.
Het visiedocument intergemeentelijke samenwerking en de bestuurlijke visie Helmond, slimme stad als brug naar de toekomst dienen als algemene basis. De visie op het specifieke samenwerkingsverband is vastgelegd in afzonderlijke beleidsdocumenten. In Helmond gaat het om de volgende samenwerkingsverbanden en reguliere bestuurlijke overleggen:
Naam samenwerkingsverband \ bestuurlijk overleg | Het openbaar belang dat ermee wordt gediend | Draagt bij aan programma: | |
1 | Coöperatie Slimmer Leven | Coöperatie Slimmer Leven maakt zich sterk voor het implementeren en opschalen van innovaties die slim inspelen op de actuele uitdagingen en veranderingen in onze maatschappij. | 1 |
2 | Peel Duurzaam Gezond | Peel Duurzaam Gezond is gericht op een regionale aanpak van zorg en welzijn in de Peel, door tien zorg organisaties en de Peelgemeenten. | 1 |
3 | Bestuurlijke Overleggen de Peel | Reguliere bestuurlijke overleggen van de Peelgemeenten rond de thema's Sociale zaken; WMO\ Jeugdzorg; Wonen; Ruimte; Energietransitie; Economie. | 1, 2, 3 |
4 | PACT Brabant | Pact Brabant is een samenwerkingsverband van Brabantse werkgevers- en werknemersorganisaties, overheden en kennisinstellingen. Pact Brabant biedt een platform om kennis te delen, te brainstormen en tot oplossingen te komen voor de arbeidsmarktproblematiek in Brabant. | 1, 3 |
5 | Arbeidsmarkt regio Helmond-De Peel | Arbeidsmarkt regio Helmond-De Peel is een van de 35 arbeidsmarktregio's waarin de 6 Peelgemeenten, Geldrop Mierlo en UWV de dienstverlening aan werkgevers en werkzoekenden vormgeven. Helmond is centrumgemeente. | 1 |
6 | BrabantStad | BrabantStad is een bestuurlijk netwerk van de provincie Noord Brabant en de steden Helmond, Roosendaal, Breda, Tilburg, Eindhoven, Oss en ’s-Hertogenbosch (“B7”). De samenwerking richt zich op samenwerking rond grootstedelijke vraagstukken. | 1, 2, 3, 4 |
7 | 21voordejeugd Zuidoost Brabant | Rondom jeugdbescherming- en jeugdreclassering, Veilig Thuis, Spoed Eisende Zorg en JeugdzorgPlus sluiten de 21 gemeenten in Zuidoost-Brabant jaarlijks een Dienstverlenings- en samenwerkingsovereenkomst. | 1 |
8 | Een 10 voor de jeugd | Een 10 voor de jeugd is een samenwerking van 11 gemeenten in en rond de Peel voor de uitvoering van de inkoopstrategie gespecialiseerde jeugdhulp | 1 |
9 | Vereniging Sport en Gemeenten | Vereniging Sport en Gemeenten is een platform van gemeenten voor doorontwikkeling en positionering van sport en bewegen als bindend element in de samenleving. | 1 |
10 | Stedelijk Gebied Eindhoven (SGE) | Samenwerkingsverband van 9 gemeenten in het Stedelijk Gebied Eindhoven, gericht op de thema’s voorzieningen/evenementen (sport, cultuur en recreatie) ; wonen; ruimte; en | 1, 2; 3 |
11 | Regionaal Inlichtingen en Expertise Centrum (RIEC) Oost Brabant | RIEC’s helpen overheidsdiensten en de maatschappij om criminele ondermijning van de samenleving te stoppen. | 2 |
12 | Peelland Interventie Team (PIT) | Het PIT is een interventieteamonder de regie van de Peelgemeenten. De convenantpartners zijn verder de politie eenheid Oost-Brabant, de Veiligheidsregio Brabant Zuidoost (VRBZO) en de Inspectie Sociale Zaken en Werkgelegenheid (ISZW) en Senzer. | 2 |
13 | Van Gogh Nationaal Park | Samenwerking tussen overheden, bedrijven en organisaties gericht op verkrijgen van de status van Nationaal Park “nieuwe stijl” voor een groot deel van het Brabantse landschap. | 2 |
14 | Luchthaven Eindhoven Overleg | Het Luchthaven Eindhoven Overleg bestaat uit de kamers OEA en COVM. De kamer Ontwikkeling Eindhoven Airport (OEA) is het overlegplatform over de ontwikkeling van Eindhoven Airport voor omwonenden, overheden, Eindhoven Airport, belangenverenigingen (natuur, milieu, bedrijfsleven) en luchtvaartmaatschappijen. | 2 |
15 | Commissie Overleg en Voorlichting Milieu Vliegbasis de Peel | Overleg en adviesorgaan van gemeenten binnen het obstakel gebied van Vliegbasis de Peel. | 2 |
16 | Doelmatig waterbeheer Brabantse Peel | Samenwerkingsovereenkomst tussen de 6 Peelgemeenten en het Waterschap Aa en Maas gericht op doelmatig waterbeheer. | 2 |
17 | Green deal Geothermie Brabant | Green deal Geothermie Brabant is een deal die door een groot aantal publieke en private partijen is ondertekend, met als doel om op een veilige manier geothermieprojecten in de provincie Noord Brabant te realiseren. | 2 |
18 | Bereikbaarheidsagenda Zuidoost-Brabant 2017-2030 | Samenwerkingsovereenkomst met regionale afspraken over samenwerking en financiering voor de uitvoering van de Bereikbaarheidsagenda. | 2 |
19 | VNG (Vereniging Nederlandse Gemeenten) | De VNG is de belangenbehartiger van alle gemeenten richting het Rijk. Daarnaast is de VNG gesprekspartner van de verschillende decentrale overheden, maatschappelijke organisaties en belangenverenigingen. Statutair zijn alle gemeenten in Nederland en de overzeese gebieden lid. | 4 |
20 | VBG (Vereniging Brabantse Gemeenten) | De Vereniging Brabantse Gemeenten (VBG) is één van de provinciale afdelingen van de VNG. | 4 |
21 | G40 | De G40 is een netwerkorganisatie van ongeveer 40 (midden) grote steden. Het doel is het behartigen van de gezamenlijke belangen richting het Rijk en andere relevante partijen. De verschillende beleidsterreinen zijn binnen het netwerk ondergebracht in drie Pijlers en diverse themagroepen. | 4 |
22 | EIT Urban Mobility Association | EIT Urban Mobility is een Kennis- en Innovatiegemeenschap gefinancierd door het European Institute of Innovation and Technology. De vereniging EIT Urban Mobility is 100% aandeelhouder van de EIT Urban Mobility SL die zich richt op de uitvoering van activiteiten op het gebied van educatie, innovatie en business creatie op het gebied van stedelijke mobiliteitsvraagstukken. Helmond neemt onder andere deel aan de activiteiten van de City Club en gesubsidieerde innovatieprojecten. De oriëntatie van EIT Urban Mobility richt zich steeds meer op business creatie en start-ups, waardoor de relevantie voor deelnemende steden begint af te nemen | 2 |
23 | Taxbus | Taxbus is een initiatief van de provincie Noord-Brabant en 17 gemeenten in de regio Zuidoost Brabant, waaronder Helmond. Taxbus is in de betrokken gemeenten vervoerder van deur tot deur voor mensen met een Wmo-vervoersindicatie. | 1,2 |
Overeenkomstig BBV artikel 8, lid 3 is de betrokkenheid van verbonden partijen bij de realisatie van de doelstellingen binnen een programma opgenomen in het betreffende programma. Hierin komen, in aansluiting op publiekrechtelijke en privaatrechtelijke regelingen, ook bovengenoemde samenwerkingsverbanden en reguliere bestuurlijke overleggen aan de orde.