Onder het financiële risicoprofiel van de gemeente Helmond verstaan wij de volgende risico’s:
- Het renterisico (vlottende en vaste schuld);
- Het kredietrisico en garantstellingen.
Renterisico vlottende schuld - kasgeldlimiet
Voor korte financiering (looptijd tot 1 jaar) geldt dat het renterisico aanzienlijk kan zijn, aangezien fluctuaties in de rente bij korte financiering direct een relatief grote invloed hebben op de rentelasten. In de Wet financiering decentrale overheden (fido) is daarom een begrenzing opgenomen van de kortlopende middelen die gemeenten mogen opnemen, de zogenaamde kasgeldlimiet. De limiet voor 2025 is vastgesteld op maximaal 8,5% van het begrotingstotaal van € 453 miljoen, ofwel € 38,5 miljoen. Binnen de kasgeldlimiet kan een deel van de eventuele financieringsbehoefte gedekt worden met kortlopende leningen, tenzij een forse rentestijging op de kapitaalmarkt verwacht wordt.
Renterisico vaste schuld - renterisiconorm
Om de rentegevoeligheid van de vaste leningen met een looptijd van een jaar of langer te beperken, wordt jaarlijks een renterisiconorm gesteld. Deze is vastgesteld op 20% van het begrotingstotaal.
De renterisiconorm komt daarmee op € 90,7 miljoen. Het maximumpercentage wordt voor de komende vier jaar berekend op basis van de begroting voor 2025. Het doel daarvan is dat gemeenten hun leningenportefeuille spreiden, zo worden de te lopen renterisico’s gelijkmatig over de jaren verspreid.
In de afgelopen jaren is de gemeente Helmond ruimschoots onder de vastgestelde norm gebleven en ook de komende begrotingsjaren wordt de norm niet overschreden. Zie onderstaand overzicht.
Staat E langlopende geldleningen | jaar 2025 | jaar 2026 | jaar 2027 | jaar 2028 |
|---|---|---|---|---|
Renteherziening | 10,3 | - | - | - |
Aflossingen | 17,5 | 2,5 | 2,5 | 2,5 |
Totaal risico | 27,8 | 2,5 | 2,5 | 2,5 |
renterisiconorm | 90,7 | 90,7 | 90,7 | 90,7 |
ruimte onder renterisiconorm | 63 | 88,3 | 88,3 | 88,3 |
Kredietrisico
Kredietrisico's ontstaan enerzijds door het verstrekken van leningen en anderzijds door het afgeven van een borgstelling op een lening die door een derde partij verstrekt wordt. Het verstrekken van een lening of borgstelling gebeurt volgens de kaders van het leningen- en borgstellingenbeleid.
Het verloop van onze leningen- en garantieportefeuille is als volgt:
stand | stand | raming | |
Geldleningen u/g | 1-1-2023 | 1-1-2024 | 1-1-2025 |
woningbouwcorporaties | 2,4 | 1,9 | 1,8 |
verpleeg/verzorgingshuizen | 0,8 | 0 | 0 |
overige | 16,3 | 20,1 | 17,5 |
totaal geldleningen u/g | 19,5 | 22 | 19,6 |
Waarborgen en huurgaranties | |||
gewaarborgde leningen netto risico bedrag | 61,5 | 57,7 | 56 |
Huurgaranties | 0,1 | 0 | 0 |
Totaal waarborg huurgaranties | 61,6 | 57,7 | 56 |
Totaal | 81,1 | 79,7 | 75,6 |
We zien een geringe afname van het volume aan verstrekte leningen. Dit komt met name omdat er weinig nieuwe leningen worden verstrekt vanwege de risico's die de gemeente hierbij loopt.
Achtervang WSW
Naast leningen en borgstellingen die we zelf verstrekt hebben, vervullen we ook een achtervangfunctie voor leningen die het Waarborgfonds Sociale Woningbouw (WSW) verstrekt aan woningcorporaties. Komt een corporatie/toegelaten instelling in financiële problemen dan geldt onder de huidige regelgeving de volgende structuur:
- Primaire zekerheid: de eigen middelen van de corporatie om tegenvallers op te vangen en mogelijke saneringssteun van andere corporaties;
- Secundaire zekerheid: de borgstellingsreserve van het WSW. Raakt dat door de aanspraken onder een bepaald niveau dan kunnen de obligo's worden opgevraagd bij de WSW-deelnemers (corporaties);
- Tertiaire zekerheid: de gedeelde achtervang van Rijk en gemeenten. Als het WSW niet aan haar verplichtingen kan voldoen, komt de gedeelde zekerheid tussen rijk (50%) en gemeenten (50%) in beeld met het verstrekken van renteloze geldleningen aan het WSW.
Onderstaande tabel geeft weer voor welke bedrag aan geldleningen onze gemeente een achtervangfunctie vervult (in miljoenen €).
Bedragen x € 1 miljoen | 1-1-2023 | 1-1-2024 | 1-1-2025 |
|---|---|---|---|
Achtervang via W.S.W. | 495,7 | 549,8 | 558,1 |
